Bu həftə izlədiyim 2009cu il İspan Kinomatoqrafiyasının məhsulu olan AGORA filmi sayəsində çox maraqlı bir nüansın fərqinə vardım.
Hansınız bu günə kimi Roma fəsləfəsi tarixində çox önəmli yerlərdən birinin sahibəsi İskəndəriyyəli Hepatiya haqqında eşitmisiz? Dahi filosof olan bu qadın barəsində fəlsəfə dərsliklərində və əlavə ədəbiyyatlarda təəssüf ki heç bir məlumata rast gəlməmişəm.
Ümumiyyətlə isə fəsləsə tarixində qadın filosoflarla çox az rastlaşmışam.
Filmin süjet xətti Hepatiyanın tam bioqrafiyası olmasa da , filmdə cərəcan edən hadisələrin baş rol ifaçısı məhz bu qadındır.
Beləliklə bizlər də pərdə arxasından tarixdə belə bir qadının yaşamış olduğunu
öyrənirik.
Filmdə dinsiz olunaraq əks olunan bu filosof xanım, əslində fəlsəfəyə inandığını göstərir. IV əsrdə bütün elmlərin (tarix və incəsənətdən başqa) fəlsəfənin tərkib hissəsi olduğunu nəzərə alsaq bu xanımın yalnız elmə inanmasını sübut ermiş olarıq.
Wikipedia məlumatlarına istinadən :
“İskenderiyeli Hypatia (Yunanca: Υπατία; 370–415), o zamanların üniversitesi kabul edilen İskenderiye’deki Museion’da felsefe, matematik ve astronomi dersleri vermiştir. Platon ve Aristoteles’in tanıtılmasında dersleri etkili olmuştur. Tam olarak onun felsefesi bilinmemekle birlikte, daha az metafizik içerikli bir Yeni-platonculuk olduğu varsayılmaktadır. Hypatia M.S. 415’te dönemin ilk Hıristiyanları tarafından fikirlerinden dolayı ölüme mahkum edilmiştir. Hristiyanların şiddetine karşı felsefeyle cevap verip onlar saldırdıkça daha çok felsefeye sarılmış ve felsefeyi kendi savunma aracı yapmıştır.Kurallara uymayan bu kadın taşlarla linç edilerek öldürülmüştür. İnançsız bir kadın filozof olarak tanınmıştır. Zamanının iktidar ilişkilerinde ve politikada yeri olduğu sanılmaktadır ve etkili bir kişi olması nedeniyle bazı entrikaların kurbanı olduğu düşünülmektedir. Hypatia çağının yegane bilim kadını olarak bilinir. Zeki ve güzel bir kadın olarak zamanındaki erkek dünyasında etkili olmuştur. Aritmetik alanında 13 ciltlik bir yapıtı sözkonusudur. Bununla birlikte ne felsefe ne de bilim tarihinde adı belirgin bir şekilde geçmemektedir. “
İstər istəməz insanda sual yaranır: Görəsən tarix daha hansı dahi qadınları bizdən gizlədir? Yaxud da, görəsən daha neçə qadın cadügər olduğu düşünülüb, daşlanaraq ya da yandırılaraq öldürülmüşdür? Çox heyif….
Tural, Hepatiyanın özü məni o qədər cəlb etmişdi ki, film haqqında yox, daha çox onun haqqında araşdırma apardım internetdə. Filmdə baş verənləri isə sözlə anlatmaq çox çətindir. Çox məsləhətli filmdir.
Filmdən yaz, filmdən :)
Ən çox sevdiyim filmlərdəndir. Kompüterdə saxlamışam.
Ümumiyyətlə, cahil din xadimləri heç vaxt elmlə yola getməyiblər. İskəndəriyyə kitabxanası səhv etmirəmsə, iki dəfə məhv edilib, bir filmdə göstərilən zaman, bir də, ərəb xilafətinin 2-ci xəlifəsi Ömərin dövründə, onun əmri ilə.
Filmin musiqiləri də çox gözəldir, Dario Marianelli həmişəki kimi, “yaradıb” :) Əla filmdir, baxmayanlara çox tövsiyə edirəm.
En cox sevdiyim filmlerden biri.cox maragli ve tesirli, hele sonda onun oldurulmesi daha cox tesir etdi mene. Duzu o sonlugu gozlemirdim, filme xebersiz baxmiwdim, yeni bu qadin haqda hec bir melumati olmadan. Meni qinamayin amma din cox insanlarin heyatini mehv edib. Belke de din yox, ondan istifade edenler. Coxsagol Melek,Maragli idi
Din elmə həmişə mane olub, son zamanlar isə elmin inkişafını danmağın yersiz olduğunu gördükləri üçün, elmin dində yerindən danışmağa başlayıblar. Din elmi ya inkar edir, ya özümüzküdür deyir. Elm isə dini həmişə inkar edib, edəcək də.
Bəyəndiyinizə sevindim.
Əslində kamil insan dinlə elmi ayıra bilər. Din eləmə qarşı deyil, xüsusən islam. Hətta Məhəmməd (s) belə elmlə məşğul olmağı məsləhət görüb. Din əleyhinə istifadə edən insanlar var. Filmdəki qadını daha çox dinsiz olduğuna görə yox, ağıllı olduğuna görə öldürdülər.
Film haqda əlavələrində olsaydı daha maraqlı olardı
Tural, Hepatiyanın özü məni o qədər cəlb etmişdi ki, film haqqında yox, daha çox onun haqqında araşdırma apardım internetdə. Filmdə baş verənləri isə sözlə anlatmaq çox çətindir. Çox məsləhətli filmdir.
Filmdən yaz, filmdən :)
Ən çox sevdiyim filmlərdəndir. Kompüterdə saxlamışam.
Ümumiyyətlə, cahil din xadimləri heç vaxt elmlə yola getməyiblər. İskəndəriyyə kitabxanası səhv etmirəmsə, iki dəfə məhv edilib, bir filmdə göstərilən zaman, bir də, ərəb xilafətinin 2-ci xəlifəsi Ömərin dövründə, onun əmri ilə.
Filmin musiqiləri də çox gözəldir, Dario Marianelli həmişəki kimi, “yaradıb” :) Əla filmdir, baxmayanlara çox tövsiyə edirəm.
Rəşad, filmin musiqilərini yükləməmişdim heç, yaxşı yadıma saldınız. Çox sağolun :)
En cox sevdiyim filmlerden biri.cox maragli ve tesirli, hele sonda onun oldurulmesi daha cox tesir etdi mene. Duzu o sonlugu gozlemirdim, filme xebersiz baxmiwdim, yeni bu qadin haqda hec bir melumati olmadan. Meni qinamayin amma din cox insanlarin heyatini mehv edib. Belke de din yox, ondan istifade edenler. Coxsagol Melek,Maragli idi
Din elmə həmişə mane olub, son zamanlar isə elmin inkişafını danmağın yersiz olduğunu gördükləri üçün, elmin dində yerindən danışmağa başlayıblar. Din elmi ya inkar edir, ya özümüzküdür deyir. Elm isə dini həmişə inkar edib, edəcək də.
Bəyəndiyinizə sevindim.
Əslində kamil insan dinlə elmi ayıra bilər. Din eləmə qarşı deyil, xüsusən islam. Hətta Məhəmməd (s) belə elmlə məşğul olmağı məsləhət görüb. Din əleyhinə istifadə edən insanlar var. Filmdəki qadını daha çox dinsiz olduğuna görə yox, ağıllı olduğuna görə öldürdülər.
Tərəf tutmayan, realist bir film idi. Sadəcə hadisələri göstərdi, çox xoşum gəldi. Təşəkkürlə Mələk.